شناسایی الگوهای ذهنی مدیران رسانه ای پیرامون اطلاع رسانی در بحران ها (با کاربست روش کیو)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت رسانه، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

2 دانشیار گروه مدیریت رسانه و فرهنگ، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران (نویسنده مسئول)

3 استاد تمام گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران، تهران، ایران

4 استاد تمام دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

5 استاد تمام دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

چکیده

مدیران رسانه‌ای، در شرایط بحرانی الگوهای ذهنی متفاوتی دارند که این الگوها پایه نگرش آنها برای تصمیم‌گیری در نحوة اطلاع‌رسانی‌ها است. این مطالعه با بهره‌گیری از روش کیو، در پی پاسخ به این سؤال است که مدیران رسانه‌ای برای اطلاع‌رسانی در بحران‌ها چه نوع الگوهای ذهنی دارند؟ گردآوری فضای گفتمان در روش کیو، با اجرای سه فاز مرور حوزة پژوهش، مرور سیستماتیک و منابع فردی (مصاحبه) درنهایت منجر به 85 گزاره طبق نظر گروه اسمی، به عنوان نمونه کیو شد. ثبت مرتب‌سازی نمونة کیو را، 60 نفر از مدیران رسانه‌ای، به عنوان نمونة مشارکت‌کنندگان در دسترس، در نرم افزار Flash-Q و در قالب نموداری با طیف لیکرت 8 ـ تا 8+ اجرا کردند و با ورود داده‌ها در نرم‌افزار SPSS و ایجاد Q data set, data matrix تحلیل داده‌ها انجام شد. درنهایت، سه الگوی ذهنی شناسایی شد: 1. الگوی ذهنی مدیران مهارت‌محور حامی تأثیر رسانه‌های اجتماعی در بحران؛ 2. الگوی ذهنی مدیران روابط‌عمومی‌محور حامی مهندسی اطلاع‌رسانی در بحران؛ 3. الگوی ذهنی مدیران دانش‌محور منتقد سطحی‌نگری در اطلاع‌رسانی در بحران. تقویت الگوهای ذهنی قوی‌تر و یا اصلاح الگوهای ذهنی ناکارآمد در سازمان‌های رسانه‌ای، مستلزم اصلاح سیستم‌های مدیریتی، طراحی نظام جامع مدیریت بحران و استفاده از مشاوران تخصصی در مدیریت رسانه‌ها است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying the mental patterns of media managers regarding dissemination of information during crises by using the Q method

نویسندگان [English]

  • loya izadi 1
  • Mohsen Ghadami 2
  • MOHAMMAD HOSSEIN TAGHDISI 3
  • BAGHER SAROKHANI 4
  • Ali Delavar 5
1 PhD student in media management, Faculty of Management and Economics, Islamic Azad University, Tehran Science and Research Unit, Tehran,
2 Associate Professor, Department of Media and Culture Management, Faculty of Management and Economics, Islamic Azad University, Tehran Science and Research Unit (corresponding author), Tehran, Iran
3 Professor of Health Promotion, Department of Public Health, School of Health and Medical Engineering, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
4 Full Professor, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran. email: sarokhani@ut.ac.ir
5 استاد تمام دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
چکیده [English]

Media managers, in critical situations, have different mental patterns, which are the basis of their attitude for making decisions on how to inform people. This study, using the Q method, seeks to answer the question, what kind of mental patterns do media managers have for providing information in crises time? Data analysis was done by collecting the discourse space in the Q method and implementing three phases of research namely domain review, systematic review and individual sources (interview), resulted in 85 propositions according to the opinion of the nominal group, as a sample of Q, 60 people of media managers, as a sample of available participants, performed the sorting of the Q sample in the Flash-Q software and in the form of a diagram with a Likert scale of -8 to +8, and by entering the data in the SPSS software and creating a Q data matrix and Q data set. Finally, the following three mental models were identified: 1. The mental model of skill-oriented managers supporting the effect of social media in crisis; 2. The mental model of public relations -oriented managers who support information engineering in crisis; 3. The mental model of knowledge-oriented managers who are critical of superficiality in crisis communication. Strengthening stronger mental patterns or correcting inefficient mental patterns in media organizations requires reforming management systems, designing a comprehensive crisis management system, and using expert consultants in media management.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mental Model
  • Crisis and Decision-making
  • Q Method
  • Media Managers

مراجع

احمدوند، محمدعلی و سمیه یوسفی. 1396. " اثربخشی آموزش دهن آگاهی بر انتخاب سبک‌های مقابله با استرس در میان دانش آموزان". فصلنامه خانواده و پژوهش. دورة 214. شمارة 3: 49 ـ 66.
استیفن، دیوید، و سنزو رابینز. 1379". مبانی مدیریت. ترجمه بهروز اسراری ارشاد؛ سید محمد اعرابی و محمدعلی حمید رفیعی .تهران : دفتر پژوهش.
اصغری صارم؛ علی مرکزی و نادر مقدم. 1394. " تحلیل عوامل حیاتی موفقیت توسعه منابع انسانی در حوزه سلامت بر اساس روش‌شناسی کیو". فصلنامه مدیریت سازمان‌های دولتی. دورة 2. شمارة 11: 27 ـ 50.
استیون‌پی، رابینز. 1375. مبانی رفتار سازمانی. ترجمة علی پارساییان و سیدمحمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
افجه، سیدعلی‌اکبر؛ وجه‌الله قربانی‌زاده؛ کاظم جلالی و الهام حیدری. 1397. " عوامل شناختی اثرگذار بر ادراک در فرایند قانونگذاری". فصلنامه مجلس و راهبرد. سال بیست و پنجم. شماره 95: 177 ـ 206.
آویارد، هلن. 1390. چگونه یک تحقیق مروری انجام دهم؟. ترجمة پوریا صرامی فروشانی، فردین علی گراوند. تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
سلطانی‌فر، محمد و محمودرضا مرتضوی. 1388. " مدل مطلوب مدیریت تحریریه سازمان رسانه در بحران، مطالعه موردی مدیریت سازمان خبرگزاری ایرنا". فصلنامه بصیرت. سال شانزدهم. شمارة 125: 44 ـ 146.
اکبری، فارمد، سمیه؛ غلامرضا معصومی و آرزو دهقانی. 1397. " نیازسنجی آموزش به خبرنگاران حوزة سلامت در بهبود فرایند اطلاع‌رسانی در بحران". فصلنامه علوم پزشکی زانکو. دورة 19. شمارة 61: 50 ـ 74.
صلواتیان، سیاوش و طاهر روشندل اربطانی. 1339. " ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﺳﺎﻧﻪ‌ای ﺑﺤﺮان؛ روﻳﻜﺮدی ﭘﻴﺸﮕﻴﺮانه". فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی. سال هجدهم. شمارة 66: 149 ـ 176.
منصورنژاد، محمد. 1387. " نقد و بررسی نظریه‌های موجود دربارة نقش رسانه‌ها در مدیریت بحران با تأکید بر نظریه آلوین تافلر". فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی 15. (55): 99 ـ 111.
نقیب‌السادات، سیدرضا. 1387. " تهدیدهای رسانه‌ای و مدیریت بحران". فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی.15 (55): 113 ـ 139.
عیوضی، محمدرحیم.1387. " بحران شناسی رسانه‌ای، رسانه، قدرت نرم قرن 21". فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی. 15 (55): 55 ـ 80 .
رضایی بایندر، محمدرضا و ثریا احمدی. 1387." ﻧﻘﺶ رﺳﺎﻧﻪ‌ﻫﺎی ﮔﺮوﻫﻲ در ﻛﺎﻫﺶ ﻋﻮارض روان‌ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻧﺎﺷﻲ از ﺑﺤﺮان و اﻳﺠﺎد آراﻣﺶ در ﺟﺎﻣﻌﻪ". فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی. 15 (56): 95 ـ 118.
بهرامی، فاطمه. 1393. "بررسی رابطه مهارت‌ذهنی آگاهی با سبک‌های تصمیم‌گیری مدیران دانشگاه صنعتی مالک اشتر". فصلنامه بهبود مدیریت. سال هشتم. شمارة 23: 49 ـ 70.
یاسینی، علی؛ هدایت رضایی‌خواه؛ محمد تابان و حسن زین‌آبادی. 1395. " شناسایی الگوهای ذهنی کارکنان دانشگاه ایلام در خصوص ارتقا شغلی با کاربست روش کیو". فصلنامه علمی مدیریت سازمان‌های دولتی. دوره پنجم. شمارة 1: 197 ـ 120.
شریفی، سیدمهدی و افشین امیدی. 1397. ژورنالیسم تلویزیونی: معرفت‌شناسی فلسفه و روش‌ها. تهران: تیسا ساغر مهر.
نصرالهی، اکبر. 1391." چگونگی مدیریت بحران به‌وسیلة رسانه وعوامل مؤثربرکارکرد آن". فصلنامه رسانه. دورة 23. شمارة 86 : 149 ـ 164.
حسینی، مازیار. 1387. مدیریت بحران. تهران: نشر شهر.
سیدین، سیدحسام؛ روح‌الله زابلی؛ زینب مالمون و فاطمه رجبی‌فرد. 1395. " ادراک ﻣﺪﻳﺮان از ﻣؤﻟﻔﻪ‌های ﺗﻨﻮع در ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺤﺮان در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن‌های ﻋﻤﻮﻣﻲ آﻣﻮزﺷﻲ داﻧﺸﮕﺎﻫ‌ﻬﺎی ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان و اﻳﺮان". فصلنامه بیمارستان. دوره 15. شمارة 57: 95 ـ 102.
خوش‌گویان فرد، علیرضا. 1386. روش‌شناسی کیو. تهران: مرکز تحقیقات صداوسیما.
کانمن، دانیل. 2002. تفکر سریع و کند. ترجمة فروغ تالوصمدی. تهران: دانش بهمن.
مرادی، مرتضی. 1394. " نقش مؤلفه‌های هوش هیجانی در مدیریت بحران و سوانح در سازمان پلیس". فصلنامه توسعة سازمانی پلیس. سال دوازدهم. شمارة 54: 39 ـ 49.
پارسی‌زاده، فرخ و پروانه پیشنمازی. 1396. " ارزیابی میزان و چگونگی اگاهی مدیران رسانه ها از زلزله و مدیریت آن". فصلنامه مدیریت مخاطرات محیطی(دانش مخاطرات سابق). دورة 4. شمارة 2: 175 ـ 191.
حبیب‌زاده ملکی، اصحاب و رضا جوادیان. 1389. " راهبردهای رسانه‌ای در مدیریت بحران". فصلنامه توسعة مدیریت و منابع انسانی و پشتیبانی. دورة پنجم. شمارة 18: 103 ـ 123.
 
Arksey، H.، & O'Malley، L. 2005. “Scoping studies: towards a methodological framework”. International journal of social research methodology. 8(1): 19-32.
D"Alessio، Dave & Mike Allen. (2000).“Media bias in presidential elections:a meta analysis.” journal of communication.
Fontein Kuipers، Yvonne 2019. “Dutch midwives’ views on and experiences with woman-centred.” (Elsevier)
Fontein Kuipers، Yvonne. 2016."Development of a Q-set for a Q-Method Study about." Health education and care.
Howell، G Miller. 2006. “how the relationship between the crisis life cycle and mass media content can inform crisis communication.” retrived from l
    http://praxis.Massey.As.Nz/prism.
Kvale, S. 1996. Interviw: an introduction to Qualiative research interviewing. New Yourk: McGraw-Hill.
wybo، j.l, Fogelman soulie F, & c Gouttas. 2015. “impact of social media in security and crisis maangment: a review”." international journal of Emergency Managemen. 105-128.
 
 

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار