رسانههای دگراندیش از رویکرد انتقادی تا مشارکت اجتماعی/ نوشته : احسان پوری و مهدی شهبازی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
مبنای نظری رسانههای دگراندیش مفهوم ضدهژمونیک گرامشی و مفهوم صنعت فرهنگ مکتب فرانکفورت است. آنها با این مفاهیم به نقد کارکرد رسانههای جمعی جریان اصلی در توزیع و تقویت افکار سرمایهداری و هژمونی سرمایهداری در جامعه میپردازند. رسانههای جریان اصلی، رسانههای ایدئولوژیک، هژمونیک و غیرانتقادی هستند که در راستای حفظ نظام سرمایهداری، تقویت پروژة جهانیشدن و امپریالیسم فرهنگی فعالیت میکنند. رسانههای دگراندیش در مقابل رسانههای جریان اصلی تعریف میشود، هدف رسانههای دگراندیش به چالش کشیدن اشکال سرمایهداری مسلط در حوزة محصول رسانهای، ساختار رسانهای، محتوا، توزیع و دریافت رسانهای است. رسانههای دگراندیش به موضوعاتی نظیر جنبشهای اجتماعی، رویکردهای پسامارکسیستی و مطالبات سیاسی جدید میپردازد. رسانههای دگراندیش در ادبیات نظری ارتباطات و فضای رسانهای کشور شناختهشده نیست و نهادهای سیاسی و رسانهای کشور سیاست مشخصی برای کاربست آن در دیپلماسی رسانهای ندارند. پژوهش حاضر ضمن بررسی ابعاد نظری رسانههای دگراندیش رهیافتهایی برای استفاده از رسانههای دگراندیش در دیپلماسی رسانهای ارائه میدهد. رسانههای دگراندیش بهمثابة فرصتی برای نظام رسانهای کشور بهشمار میرود که میتواند از این پتانسیل بهمنظور بازنمایی خود و مدیریت افکار عمومی جوامع دیگر استفاده کند.