اخبار جعلی و مهارتهای مقابله با آن نوشتة محمد سلطانیفر مریم سلیمی سیّدغلامرضا فلسفی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
هدف این پژوهش بررسی اخبار جعلی و مهارتهای مقابله با آن است؛ موضوعی که امروزه به یکی از پربسامدترین واژهها در رسانههای خبری جهان تبدیل شده که مواضع رسانهای پرچالش دونالد ترامپ در این خصوص بسیار تأثیرگذار بوده است. این پژوهش، با چهار پرسش اصلی شامل اخبار جعلی چیست؟، چرا اخبار جعلی تولید و منتشر میشوند؟، چگونه میتوان اخبار جعلی را شناسایی کرد؟ چه مهارتهایی برای مقابله با اخبار جعلی وجود دارد؟؛ تکیه نظری خود را بر دو نظریة ” جنگروانی“ و ” نظریة توطئه“ قرار داده است. اخبار جعلی که بر بستر فضای دوم و به یاری ابزاری چون رسانههای اجتماعی، مجالی مناسبتر برای تولید و انتشار توسط دولتها، احزاب، سازمانها، گروههای تروریستی و حتی رباتها یافته؛ به یک معضل بزرگ و نگرانی جدی بدل شده است. با این حال و علیرغم تلاشهای انجام گرفته جهت مواجهه با اخبار جعلی، امکان تشخیص آن از اخبار واقعی بنا به علل گوناگون همچنان دشوار است. در این میان یکی از مؤثرترین شیوههای مقابله با اخبار جعلی، توسعة آموزش سوادهایی از جمله سوادهای رسانهای1، خبری2، بصری3 و اطلاعاتی4 به مخاطبان است تا آشنایی با روشها و فراگیری مهارتهای لازم، توان شناسایی و مقابله با اخبار جعلی را فراهم کند.