جایگاه طنز در مطبوعات امروز ایران نوشتة محمدمهدی فرقانی پردیس سیاسی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
موضوع مقالة حاضر، شناخت جایگاه طنز در مطبوعات امروز ایران است. در این پژوهش، 16 نفر از طنزپردازان شاخص مکتوب و تصویری با استفاده از روش مصاحبۀ عمقی مورد پرسش قرار گرفتهاند. نظریههای سهگانۀ طنز، منطق گفتوگویی و کارناوال میخائیل باختین و مسئولیت اجتماعی رسانهها چارچوب نظری این مقاله را شکل میدهند. پرسشها در قالب سه دستۀ کلی شامل: تعریف و ماهیت طنز مطبوعاتی، رابطۀ طنز مطبوعاتی با جامعه و رسانه و چالشها و آیندۀ طنز مطبوعاتی، طراحی و پرسش شدهاند. طبق نظر طنزپردازان، مهمترین کارکرد طنز مطبوعاتی انتقادی و ژورنالیستی بودن آن است و طنز مطبوعاتی بهدلیل این ماهیت به شکل مستقیم با دستگاههای صاحب قدرت گره خورده است و برخلاف نظر باختین، طنز مطبوعاتی در فضای بستة سیاسی، کارکرد انتقادی خود را از دست میدهد. اختلاف تعریف طنزپردازان و جامعه از مفهوم طنز، خطوط قرمز نامشخص و سیال و ظهور شبکههای اجتماعی به شکل مستقیم آیندۀ طنز مطبوعاتی را دچار ابهام کرده است.