طیف سنجی رویکرد مطبوعات سیاسی در قبال عملکرد دولت در دوران شیوع بیماری کرونا در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

2 دانشکده ی علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

چکیده

این پژوهش تلاش دارد، با بررسی رویکرد روزنامه‌های سه جناح سیاسی اصلاح‌طلب، اصول‌گرا و میانه‌رو، نسبت به عملکرد دولت در مورد بحران کرونا، از طریق دست یافتن به یک مدل گفتمانی فرضی، به شناخت بیشتر طیف مطبوعات سیاسی ایران نایل آید و جایگاه روزنامه‌های مورد نظر را، در چارچوب آن مدل تعیین کند. هدف دیگر این مقاله، کشف رابطه میان نوع پردازش مطبوعات سیاسی ایران و جناح سیاسی آن‌ها است. این پژوهش، همچنین قصد دارد روزنامه‌های جناح‌های مختلف (اعم از اصلاح‌طلب، اصول‌گرا و میانه‌رو) را از نقطه نظر رویکرد انتقادآمیز یا حمایتگرانه نسبت به اقدام‌ها و سیاست‌های کرونایی دولت، با همدیگر مقایسه کند. پژوهشگران با استفاده از تکنیک تحلیل محتوای کیفی، سرمقاله‌های شش روزنامة کیهان و رسالت (اصول‌گرا)، شرق و مردم‌سالاری (اصلاح‌طلب) و ایران و اطلاعات (میانه‌رو) را، در یک دوره زمانی سه‌ماهه (اسفند 98 تا اردیبهشت 99) شامل 244 مورد، با توجه به یک دسته‌بندی هشت‌گانة موضوعی مورد بررسی قرار داده‌اند. این تحقیق، ضمن تدوین مدل گفتمانی و تعیین جایگاه این روزنامه‌ها، نشان داد که روزنامه‌های اصلاح‌طلب و اصول‌گرا  نسبت به روزنامه‌های میانه‌رو در قضیه کرونا، بیشتر منتقد دولت بوده‌اند. روزنامه‌های اصلاح‌طلب در مقایسه با روزنامه‌های اصول‌گرا، زبان انتقادی‌تری داشته و در یک طرف طیف، روزنامه مردم‌سالاری و در طرف دیگر، روزنامه کیهان بیشترین سرمقاله‌های انتقادی را منتشر کرده‌اند. در نتیجه این پژوهش، طیف روزنامه‌های مورد بررسی از راست به چپ بدین ترتیب مشخص شد: کیهان، رسالت، اطلاعات، ایران، شرق و مردم‌سالاری.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Spectrum analysis of the political print media about the performance of the government during the outbreak of Coronavirus in Iran

نویسندگان [English]

  • Mohammadreza Bakhtvar 1
  • Mojtaba Maghsoudi 2
1 Faculty of Political Science, Islamic Azad University, Tehran Central Branch. Tehran, Iran
2 Faculty of Political Sciences, Islamic Azad University, Tehran Central Branch, Tehran, Iran
چکیده [English]

 
 
This research work is an attempt to investigate the approach of newspapers affiliated with three political factions of Reformist, Principlist and Moderate toward the performance of the government in response to outbreak of Coronavirus by using a hypothetical discourse model to find out more about the classification of the Iranian Political Press and the position of the concerned newspapers within that model.
The other goal of this research is to discover the relationship between the way the Iranian Political Press evaluate the performance of the government and their political factions during the said period. This paper also aims to compare the newspapers of various factions (including Reformist, Principlist and Moderate) from the point of their criticism or support of the government’s measures and policies in containing the spread of the Coronavirus.
Researchers, by using the technique of quality content analysis, have reviewed the 244 editorials of 6 prominent newspapers of Keyhan, Resalat (Principlist), Shargh and Mardomsalari (Reformist) and Iran and Etelaat (Moderate) in a time span of 3 months (March-May 2020), by classifying them into 8 groups. While setting a discourse model and the position of these newspapers, the research showed that the reformist and Principlist newspapers in comparison to moderate newspapers have been more critical of the government’s policies in dealing with Corona. The reformist newspapers in comparison with Principlist newspapers have been more harsh in their criticism and in one end of the spectrum, we see the Mardomsalari newspaper and at the other end it  Keyhan have published more critical editorial than others and there this research work has classified the investigated newspapers from right to left in the spectrum scale as follows: Keyhan, Resalat, Etelaat, Iran, Shargh and Mardomsalari

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spectrum Analisis
  • Political Press
  • Approach
  • Priniciplist Newspaper
  • Reformist Newspaper
  • Moderate Newspapers
  • Corona

مراجع

بدیعی، نعیم (1372)، "ساختار اخبار خارجی در روزنامه‌های تهران"،  فصلنامة علوم اجتماعی، 3 و 4 (2). 
بشیریه، حسین (1380)، موانع توسعه سیاسی در ایران، انتشارات گام نو، تهران.
پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات (1399)، گزارش نظرسنجی: دیدگاه شهروندان درخصوص کرونا (مطالعه کشوری) موج دوم.
پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات (1399)، گزارش نظرسنجی: دیدگاه شهروندان درخصوص کرونا (مطالعه کشوری) موج اول.
پورابراهیم، شیرین (1398)، "تحلیل انتقادی شناختی مجاز در سرخط‌های انتخاباتی روزنامه‌های ایران"، دوفصلنامة پژوهش‌های زبان شناسی دانشگاه پیام نور، 2(11).
حاجی یوسفی، امیرمحمد (1384)، "گونه‌شناسی روش های مطالعه جامعه‌شناسی سیاسی ایران"، فصلنامة پژوهشنامه علوم سیاسی، 1(1).
ربانی خوراسگانی، علی و محمد میرزایی (1394)، "تحلیل تقابل گفتمانی اصولگرایی و اصلاح‌طلبی در دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری"، فصلنامة جامعه‌شناسی کاربردی، 26(4).
سفیر خدیجه و مه‌جبین آبادیان (1385)،  "مدیریت سیاسی زنان: تحلیل محتوایی از رویکرد رسانه‌ها"،  فصلنامة علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 2(24).
شمس، مرتضی محمدقلی میناوند و شهاب‌الدین صبوری (1398)، "نحوه پوشش خبری بحران آتش‌سوزی ساختمان پلاسکو در خبر تلویزیونی صداوسیما"،  فصلنامة رسانه، 30(4).
مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) (1399)، دیدگاه شهروندان تهرانی پیرامون شیوع ویروس کرونا و ابعاد مختلف آن، موج ششم.
میرزایی، حسین (1399)، جستارهایی در آموزش عالی، علم و بحران کرونا در ایران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، تهران.
ناصری طاهری، عباس،‌ سیاوش صلواتیان و علی اکبرزاده آرانی (1394)، «مطالعه تطبیقی عملکرد دو طیف رسانه‌ای جریان‌ساز و رقیب در مدیریت جریان خبری اسیدپاشی‌های اصفهان»، فصلنامة مطالعات فرهنگ و ارتباطات، 32(16).

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار